Flatform componse dun grupo de artistas que se atopan en Milán e Berlín. As películas de Flatform presentáronse en varios festivais de cinema, os que se inclúen Quinzaine des Realisateurs de Cannes, Venice Intl. Festival de Cinema, IFFR en Róterdan, BFI Film Festival en Londres, LOOP en Barcelona, Festival du Nouveau Cinema en Montreal, IFF en Melbourne, entre outros. As obras de Flatform exhibíronse en moitos museos e instituacións como o Centro Pompidou de París, o Museo Hirshhorn en Washington DC, o Centro Wexner para as artes en Columbus, o Museo MAXXI en Roma, o Eye Filmmuseum en Amsterdam, Fondazione Sandretto Re Rebaudengo en Turín, MSU-Museum of Contemporary Art en Zagreb, Haus der Kulturen der Welt en Berlín, Yerba Buena Center for the Arts en San Francisco, Museu dá Imagem e do Som en San Paolo. Premios otorgados: Go Shorts en Nijmegen 2020 e 2016; Festival de Cinema de Lago 2010 en Lago; 25FPS 2009 en Zagreb; Festival de Pantalla 2008 en Oslo

Flatform. Un tempo dos tempos

Sempre falamos de tempo: en canto o movemento está implicado ou a cámara empeza a grabar, todo se volve unha cuestión de tempo e de luz. De momento. Dun momento en que de pronto temos a ilusión de percibir físicamente o tempo, que foi desprazado da súa liña, para repetirse pregado sobre sí mesmo unha e outra vez ante os ollos de quen mire. 

A ollada é outra cuestión que non se pode evitar, e as pezas de Flatform fannos mirar con moita atención, unha atención que ata non hai moito non era en absoluto parte do paradigma. A mirada neste caso é á vez cobizosa e coidadosa. 

Co que parece sencillez sen selo, nas pezas de Flatform descubrimos cousas que non esperábamos, xa que resulta que non estamos mirando o que hai, ou máis exactamente, decatámonos de que o que hai non só é moitas máis cousas do que nos parece, senon que ademais garda delicadas relacións coa memoria. E isto é unha das cousas máis importantes ás que este programa nos aproxima: a memoria é inmensa e colectiva. O tempo da árbore, da persoa, o da chuvia, o da casa, o tempo do vento e o do mar, dos farois, o tempo da luz. O tempo pasa por todo e todxs de formas distintas e extrañas, moi difíciles de comprender, o cal resulta estimulante. 

As imaxes de Flatform teñen unha poesía que nace no interese constante en prestar atención a estes outros tempos que intersectan ao fin as nosas vidas, e en darlles cabida ou forma visible na ilusión marabillosa que é a imaxe en movemento. O protagonismo compártese e distribúese de maneira equitativa, de forma que se torna espacial, colectivo, multitemporal, desaparecendo o espectador humano un pouco, aínda que non de todo. 

En Storia di un albero o protagonismo recae sobre un inmenso carballo de Valonia, un organismo non-humano cuxa existencia prolónganse durante séculos, cuxo corpo, ramificado ata formar unha frondosa copa, medra e desenvólvese sen descanso ante inclemencias e eventos que transforma, desfacéndose con menor rapidez que o resto de nós. Flatform constrúe a peza arredor do seu enorme protagonista, percorrendo as súas pólas, habitadas por búhos e outras especies, como unha forma de achegarnos a unha vida incrible, empregando como recurso unha serie de voces humanas e non-humanas, que nos falan en diferentes linguas de diferentes situacións, como se emanaran da árbore que nalgún momento do tempo as absorbeu. 

Recoñecendo o protagonismo de seres e elementos non-humanos, o colectivo italiano sitúanos nunha posición na que a nosa forma de entendemento, a nosa mirada, non son máis que percepcións particulares, que nos poden achegar só pobremente a todo o que se nos escapa, e escápansenos moitas cousas. Este programa axúdanos a entendelo con pezas como Quello che verrà è solo una promessa, Movimenti di un tempo impossibile ou Non si può nulla contro il vento. 

O feito de que se empregue certa fantasía, abrazándoa e potenciándoa a través das posibilidades do medio audiovisual, xera, dalgunha maneira, un ambiente de ficción que facilita a identificación e a tenrura cara aquelo que dicíamos que nos evade normalmente e que existe entre os tempos, as memorias e as miradas, de quenes convivimos na terra, entre as nosas rutinas (57.600 secondi di notte e luce invisibili) e os nosos refuxios (Quantum).

É evidente que o paradigma está a cambiar, e que o animal humano xa non está no centro, ou que xa todo apunta a que a idea dun centro é como mínimo cuestionable, obtendo o rizoma e a rede crecen vixencia. Sen romanticismos nin grandes discursos, Flatform amósanos a través das pezas que configuran este foco, que só mirar doutra maneira é xa unha forma de pensar nun tiempo onde tódolos tempos importan.

Noa Castro Lema